In memoriam Marcel van der Pol (14-10-1958 - 13-07-2021) door Marius Gosschalk
Het is alweer vijf maanden geleden dat mijn dierbare vriend, leermeester en onze zeer gewaardeerde collega Marcel overleed. In onze laatste ontmoeting was hij nog goed genoeg om ook aan mij boeken mee te geven die hij speciaal had geselecteerd uit zijn uitgebreide collectie. Veel verhalenboeken, want dat was wat wij deelden. Theater maken, werken met verhalen en daarnaast ons trainerschap, waarin ik zoveel van hem heb geleerd.
De stilte die de afgelopen vijf maanden na zijn dood leek te zijn ingetreden roept erom hem te eren voor al wat hij heeft achtergelaten voor al diegenen die iets kwamen leren van en bij hem.
Het meest kenmerkende in al zijn werk komt misschien wel tot uiting in zijn laatste boek “Wie durft te dwalen, vindt nieuwe wegen”, waarin hij zijn gedachtengoed samenbrengt onder de noemer van Narratieve Zelfregie. Zelf je eigen verhaal leren zien vanuit diverse perspectieven en nieuwe wegen te vinden.
In zijn carrière, die begon als bioloog maar al snel een weg in het begeleiden van mensen en organisaties werd, heeft het thema van zelfstandig nadenken en andere perspectieven onderzoeken steeds centraal gestaan. Bij de politie eerst nog als deskundige op het gebied van milieuvraagstukken maar na een opleiding bij Wibe Veenbaas (Phoenix) is hij als zelfstandige het pad van trainingen en coachen opgegaan. Het werken met verhalen werd, mede onder invloed van Veenbaas, steeds belangrijker in zijn werk. Daarnaast heeft hij zijn grote wens om met het vertellen ook de planken op te gaan zelf gestalte gegeven; hij werd een geziene verteller op vertelfestivals, op allerlei podia en in diverse vertelkringen.
Bij onze eerste ontmoeting, ruim 20 jaar geleden in zijn geliefde Groningen, werd mij meteen duidelijk met wat voor een duizendpoot ik te maken had. Daarvoor hoefde ik maar even in zijn boekenkast(en) te kijken. Zijn enorme werklust en vasthoudendheid maakten ook dat hij het allemaal wist te realiseren. Docentschap aan de hogeschool, universiteit en in mediatie opleidingen, een coaching praktijk, trainingen geven van allerlei aard, lezingen en workshops geven op internationale creativiteitssymposia, diverse projecten, waaronder in Zuid-Afrika via Flow & Go en …optreden als verteller.
Dat laatste was onze verbinding. Hij wilde geregisseerd worden voor de voorstelling ‘Jacob de leugenaar’. Jacob die in een getto in Polen tijdens WO2, door verhalen te vertellen, de mensen hoop bleef geven ook al waren het verzonnen nieuwsverhalen.
Het was niet makkelijk om een man die van zelf-regie zijn centrale thema heeft gemaakt, te regisseren. Het heeft ons dicht bij elkaar gebracht. Maar meer nog is dat hij zo velen heeft kunnen begeleiden om de greep op hun leven te hervinden. Hij heeft als een echte Jacob mensen hoop kunnen geven doordat zij nieuwe perspectieven konden vinden. Zijn denken ging snel en soms te snel waardoor hij voor sommigen te ver vooruit was en hij ook wel eens de verbinding verloor.
Voor mij en voor ons als Storytellers heeft hij een schat nagelaten die in de jaren die voor ons liggen nog veel zal (gaan?) betekenen. Zeker waar het gaat om persoonlijk leiderschap en het vinden van nieuwe wegen.
De moed en de liefde waarmee hij in de laatste weken, samen met zijn grote liefde Brigit, het einde van zijn leven tegemoet trad, liet zien hoezeer hij de wijsheid die hij doorgaf ook echt leefde.
Wij missen hem zeer, maar zijn tegelijk dankbaar dat hij nu vrij is en zijn geest vrij kan dwalen naar nieuwe wegen.
Marius Gosschalk, vriend en docent Storytelling Academy.
